Hoe faalangst je prestaties belemmert en hoe je het overwint

Gerjanne Bijker • 9 februari 2025

Faalangst is iets waar veel mensen, ook ruiters, mee te maken krijgen. Het gevoel dat je niet goed genoeg bent, dat je een fout maakt of dat je niet in staat bent om te presteren zoals je zou willen, kan ontzettend frustrerend zijn. Faalangst kan je niet alleen emotioneel beïnvloeden, maar ook je fysieke prestaties in het zadel belemmeren. Maar hoe komt dit precies, en hoe kun je faalangst overwinnen? In dit blog duik ik dieper in de effecten van faalangst bij ruiters en geef ik praktische tips om ermee om te gaan.


Wat is faalangst?

Faalangst is de angst om te falen of niet te voldoen aan bepaalde verwachtingen. Dit kan zich uiten in verschillende vormen, van zenuwen voor een wedstrijd tot angst om iets nieuws te proberen. Deze angst heeft niet alleen invloed op de geest, maar ook op het lichaam van de ruiter, wat de prestaties in het zadel kan verminderen.


Hoe faalangst je prestaties kan belemmeren

1. Verlies van focus

Faalangst zorgt ervoor dat je gedachten niet bij het moment zijn. In plaats van je te concentreren op het paard, je rijtechniek of de omgeving, ben je bezig met het idee dat je misschien iets verkeerd doet. Dit kan je focus weghalen van je prestaties en zelfs leiden tot verkeerde beslissingen of acties, zoals fouten maken in je proef of parcours.


Wat je merkt:

  • Je hebt moeite om je concentratie vast te houden tijdens het rijden.
  • Je bent meer bezig met wat er mis kan gaan, in plaats van met wat je daadwerkelijk moet doen.


Hoe kun je het oplossen?

  • Ademhalingstechnieken: Een diepe, rustige ademhaling helpt je om je zenuwen te kalmeren en je focus terug te brengen. Concentreer je op je ademhaling, dit helpt je gedachten te verplaatsen van je angst naar het huidige moment.
  • Visualisatie: Probeer je in te beelden hoe je succesvol een oefening of parcours uitvoert. Dit geeft je een gevoel van controle en helpt je om angstige gedachten te verminderen.


2. Spanning in je lichaam

Faalangst kan leiden tot lichamelijke spanning, wat je balans en coördinatie beïnvloedt. Wanneer je gespannen bent, wordt het moeilijker om soepel en gecontroleerd te bewegen, wat kan leiden tot een stijve of gespannen houding. Dit heeft niet alleen invloed op jezelf, maar ook op je paard, die reageert op je lichaamstaal.


Wat je merkt:

  • Je voelt je stijf of niet in staat om soepel te bewegen.
  • Je spieren zijn gespannen, wat je zit en hulpen beïnvloedt.


Hoe kun je het oplossen?

  • Ontspanningsoefeningen: Probeer voor je rit enkele ontspanningsoefeningen, zoals schouderrollen of rekken, om de spanning uit je lichaam te halen.
  • Progressieve spierontspanning: Deze techniek houdt in dat je je spieren één voor één aanspant en vervolgens weer ontspant. Dit kan helpen om spanning te verminderen en je lichaam weer in balans te brengen.


3. Foutieve perceptie van gevaar

Faalangst kan ervoor zorgen dat je de omgeving of de situatie anders ervaart dan deze werkelijk is. Een ruiter met faalangst zal vaak meer aandacht hebben voor potentiële gevaren (zoals de bloemetjes langs de ring of dat ene hekje onder de hindernis), terwijl de situatie misschien helemaal niet zo risicovol is. Dit verhoogt de angst en maakt het moeilijker om op een rustige, gecontroleerde manier te reageren.


Wat je merkt:

  • Je overanalyseert situaties of denkt constant aan wat er mis kan gaan.
  • Je merkt dat je jezelf verlamt of niet durft te handelen.


Hoe kun je het oplossen?

  • Gedachten herstructureren: Probeer je negatieve gedachten te vervangen door positieve, realistische gedachten. In plaats van "Wat als ik val?" kun je denken: "Ik ben goed voorbereid en kan dit aan."
  • Stapsgewijs werken: Breek grotere taken op in kleinere, beheersbare stappen. In plaats van te denken aan een hele dressuurproef of een parcours, focus je op de individuele bewegingen of sprongen.


Hoe kun je faalangst overwinnen?

1. Bereid je goed voor

Een goede voorbereiding is een van de beste manieren om faalangst te verminderen. Als je weet wat je te wachten staat, kun je zelfvertrouwen opbouwen en angst verminderen.


Hoe doe je dat?

  • Training: Train regelmatig en werk aan zowel je rijvaardigheden als je vertrouwen in het paard. Hoe beter je voorbereid bent, hoe minder je je zorgen hoeft te maken.
  • Paardenkennis: Hoe beter je je paard kent, hoe meer vertrouwen je zult hebben in je vermogen om samen te werken. Besteed tijd aan het leren van de signalen en gewoonten van je paard.


2. Accepteer fouten als leermomenten

Iedere ruiter maakt wel eens een fout – dat hoort erbij. Faalangst ontstaat vaak doordat we bang zijn voor die fouten. Maar juist van fouten kun je het meeste leren. Probeer je mindset te veranderen en fouten niet als mislukkingen te zien, maar als kansen om te groeien.


Hoe doe je dat?

  • Focus op het proces: Richt je op de vooruitgang die je boekt, niet op de fouten. Elke rit is een kans om iets nieuws te leren.
  • Zelfcompassie: Wees vriendelijk voor jezelf. Als er iets misgaat, is dat geen reflectie van je waarde als ruiter. Het is gewoon een leermoment.


3. Werk aan je mentale kracht

Je mentale kracht is net zo belangrijk als je fysieke kracht. Het ontwikkelen van mentale veerkracht helpt je om met faalangst om te gaan en weer terug te komen na tegenslagen.


Hoe doe je dat?

  • Mindfulness en meditatie: Mindfulness helpt je om in het moment te blijven en je gedachten te kalmeren. Probeer dagelijks enkele minuten te mediteren of ademhalingsoefeningen te doen.
  • Positieve affirmaties: Herinner jezelf eraan dat je in staat bent om te slagen. Zeg tegen jezelf: "Ik ben goed voorbereid en kan dit aan." Positieve gedachten versterken je zelfvertrouwen.

Conclusie: Van angst naar zelfvertrouwen

Faalangst kan een grote invloed hebben op je prestaties als ruiter, maar het is iets dat je kunt overwinnen. Door je goed voor te bereiden, je gedachten te herstructureren, en te werken aan je mentale veerkracht, kun je je angst omzetten in vertrouwen. Faalangst hoeft je niet tegen te houden; het is slechts een stap in het proces van groeien als ruiter.


Herinner jezelf eraan dat iedere ruiter zijn eigen reis heeft, en dat het oké is om niet altijd perfect te zijn. Fouten maken is menselijk, en met elke rit kom je dichter bij het overwinnen van je faalangst. 💪🐴

Blog van Ruiterfit By Ger
door Gerjanne Bijker 24 augustus 2025
Ken je dat gevoel? Je stapt op je paard en je lijf voelt alsof het nog niet helemaal wakker is. Je heupen doen moeilijk, je rug protesteert en je benen lijken van hout. Tijd voor actie! Met deze 5 snelle rekoefeningen zit jij straks weer soepel in het zadel (en je paard zal je dankbaar zijn). 1. Heupopener (a.k.a. de vlinder) Ga zitten, zet je voetzolen tegen elkaar en laat je knieën naar buiten vallen. Buig zachtjes voorover. Perfect voor stijve ruiterheupen. Waarom? Je heupen krijgen meer bewegingsvrijheid = diepere, stabielere zit. 2. Cat-Cow Stretch Op handen en knieën: bol je rug als een kat en hol hem daarna als een koe. Herhaal een paar keer. Waarom? Maakt je rug los, fijn voor als je vaak met een hol of bolle rug rijdt. 3. Hamstring Stretch Zet één voet op een hek, bankje of trap, hou je been gestrekt en buig rustig voorover. Waarom? Strakke hamstrings trekken je bekken scheef. Deze oefening helpt je houding in balans te brengen. 4. Schouderrolletjes Draai je schouders rustig naar achteren en naar voren. Ziet er misschien gek uit op stal, maar werkt top! Waarom? Ontspannen schouders = minder spanning in je armen en betere hulpen. 5. Enkelmobiliteit Ga staan, wip je hielen op en neer. Je warmt je enkels op en activeert je onderbenen. Waarom? Soepele enkels zorgen voor een stabielere beenligging in de beugels. Kort maar krachtig! Deze rekoefeningen kosten je misschien 5 minuten, maar ze maken echt verschil. Je zit soepeler, beweegt makkelijker mee met je paard en voorkomt stijve spiertjes achteraf. Dus hup, even rekken voor je opstapt, je lijf (én je paard) gaan je dankbaar zijn!
Blog van Ruiterfit By Ger
door Gerjanne Bijker 10 augustus 2025
Je zit op je paard, klaar om te shinen, maar… je benen doen hun eigen ding. Of ze flapperen vrolijk mee met elke pas (hallooo wiebelende onderbenen), of je klemt ze vast alsof je in een achtbaan zit. Herkenbaar? Je bent niet de enige! Geen zorgen: met een beetje aandacht en wat slimme trucjes krijg jij die benen weer netjes onder controle. Help, ik heb flapperende benen! Als je benen te los zijn, hebben ze geen steun en doen ze... tja, eigenlijk niks nuttigs. Je hulpen komen niet aan, je balans is zoek en je paard denkt: “Wat bedoel je nou eigenlijk?” Zo los je het op: ✔️ Denk “lang en zwaar” in je benen ✔️ Laat je gewicht rustig in je beugels zakken ✔️ Versterk je bovenbenen en core (yep, daar is ‘ie weer) ✔️ Rijd zonder beugels om je beengevoel te trainen Gespannen benen Aan de andere kant: klemmende benen zorgen voor spanning. Je paard kan daar flink nerveus van worden, of compleet doof worden voor je hulpen. Zo ontspan je ze: ✔️ Adem uit, en laat je knieën los ✔️ Rijd met lichte, zachte kuitdruk in plaats van 'vasthouden' ✔️ Zet de bal van je voeten in je beugels en draai je voeten niet te ver naar buiten De gouden middenweg: stabiel én ontspannen Het geheim? Je benen horen aan je paard te liggen, niet tegen . Niet flapperen, niet knijpen, gewoon rustig contact houden. Zie het als een knuffel, niet als een houdgreep. Conclusie Of je nu fladdert of klemt, met een beetje bewustzijn én oefening worden je benen vanzelf je beste rijdmaatjes. En geloof ons: je paard gaat daar héél blij van worden.