Hoe faalangst je prestaties belemmert en hoe je het overwint

Gerjanne Bijker • 9 februari 2025

Faalangst is iets waar veel mensen, ook ruiters, mee te maken krijgen. Het gevoel dat je niet goed genoeg bent, dat je een fout maakt of dat je niet in staat bent om te presteren zoals je zou willen, kan ontzettend frustrerend zijn. Faalangst kan je niet alleen emotioneel beïnvloeden, maar ook je fysieke prestaties in het zadel belemmeren. Maar hoe komt dit precies, en hoe kun je faalangst overwinnen? In dit blog duik ik dieper in de effecten van faalangst bij ruiters en geef ik praktische tips om ermee om te gaan.


Wat is faalangst?

Faalangst is de angst om te falen of niet te voldoen aan bepaalde verwachtingen. Dit kan zich uiten in verschillende vormen, van zenuwen voor een wedstrijd tot angst om iets nieuws te proberen. Deze angst heeft niet alleen invloed op de geest, maar ook op het lichaam van de ruiter, wat de prestaties in het zadel kan verminderen.


Hoe faalangst je prestaties kan belemmeren

1. Verlies van focus

Faalangst zorgt ervoor dat je gedachten niet bij het moment zijn. In plaats van je te concentreren op het paard, je rijtechniek of de omgeving, ben je bezig met het idee dat je misschien iets verkeerd doet. Dit kan je focus weghalen van je prestaties en zelfs leiden tot verkeerde beslissingen of acties, zoals fouten maken in je proef of parcours.


Wat je merkt:

  • Je hebt moeite om je concentratie vast te houden tijdens het rijden.
  • Je bent meer bezig met wat er mis kan gaan, in plaats van met wat je daadwerkelijk moet doen.


Hoe kun je het oplossen?

  • Ademhalingstechnieken: Een diepe, rustige ademhaling helpt je om je zenuwen te kalmeren en je focus terug te brengen. Concentreer je op je ademhaling, dit helpt je gedachten te verplaatsen van je angst naar het huidige moment.
  • Visualisatie: Probeer je in te beelden hoe je succesvol een oefening of parcours uitvoert. Dit geeft je een gevoel van controle en helpt je om angstige gedachten te verminderen.


2. Spanning in je lichaam

Faalangst kan leiden tot lichamelijke spanning, wat je balans en coördinatie beïnvloedt. Wanneer je gespannen bent, wordt het moeilijker om soepel en gecontroleerd te bewegen, wat kan leiden tot een stijve of gespannen houding. Dit heeft niet alleen invloed op jezelf, maar ook op je paard, die reageert op je lichaamstaal.


Wat je merkt:

  • Je voelt je stijf of niet in staat om soepel te bewegen.
  • Je spieren zijn gespannen, wat je zit en hulpen beïnvloedt.


Hoe kun je het oplossen?

  • Ontspanningsoefeningen: Probeer voor je rit enkele ontspanningsoefeningen, zoals schouderrollen of rekken, om de spanning uit je lichaam te halen.
  • Progressieve spierontspanning: Deze techniek houdt in dat je je spieren één voor één aanspant en vervolgens weer ontspant. Dit kan helpen om spanning te verminderen en je lichaam weer in balans te brengen.


3. Foutieve perceptie van gevaar

Faalangst kan ervoor zorgen dat je de omgeving of de situatie anders ervaart dan deze werkelijk is. Een ruiter met faalangst zal vaak meer aandacht hebben voor potentiële gevaren (zoals de bloemetjes langs de ring of dat ene hekje onder de hindernis), terwijl de situatie misschien helemaal niet zo risicovol is. Dit verhoogt de angst en maakt het moeilijker om op een rustige, gecontroleerde manier te reageren.


Wat je merkt:

  • Je overanalyseert situaties of denkt constant aan wat er mis kan gaan.
  • Je merkt dat je jezelf verlamt of niet durft te handelen.


Hoe kun je het oplossen?

  • Gedachten herstructureren: Probeer je negatieve gedachten te vervangen door positieve, realistische gedachten. In plaats van "Wat als ik val?" kun je denken: "Ik ben goed voorbereid en kan dit aan."
  • Stapsgewijs werken: Breek grotere taken op in kleinere, beheersbare stappen. In plaats van te denken aan een hele dressuurproef of een parcours, focus je op de individuele bewegingen of sprongen.


Hoe kun je faalangst overwinnen?

1. Bereid je goed voor

Een goede voorbereiding is een van de beste manieren om faalangst te verminderen. Als je weet wat je te wachten staat, kun je zelfvertrouwen opbouwen en angst verminderen.


Hoe doe je dat?

  • Training: Train regelmatig en werk aan zowel je rijvaardigheden als je vertrouwen in het paard. Hoe beter je voorbereid bent, hoe minder je je zorgen hoeft te maken.
  • Paardenkennis: Hoe beter je je paard kent, hoe meer vertrouwen je zult hebben in je vermogen om samen te werken. Besteed tijd aan het leren van de signalen en gewoonten van je paard.


2. Accepteer fouten als leermomenten

Iedere ruiter maakt wel eens een fout – dat hoort erbij. Faalangst ontstaat vaak doordat we bang zijn voor die fouten. Maar juist van fouten kun je het meeste leren. Probeer je mindset te veranderen en fouten niet als mislukkingen te zien, maar als kansen om te groeien.


Hoe doe je dat?

  • Focus op het proces: Richt je op de vooruitgang die je boekt, niet op de fouten. Elke rit is een kans om iets nieuws te leren.
  • Zelfcompassie: Wees vriendelijk voor jezelf. Als er iets misgaat, is dat geen reflectie van je waarde als ruiter. Het is gewoon een leermoment.


3. Werk aan je mentale kracht

Je mentale kracht is net zo belangrijk als je fysieke kracht. Het ontwikkelen van mentale veerkracht helpt je om met faalangst om te gaan en weer terug te komen na tegenslagen.


Hoe doe je dat?

  • Mindfulness en meditatie: Mindfulness helpt je om in het moment te blijven en je gedachten te kalmeren. Probeer dagelijks enkele minuten te mediteren of ademhalingsoefeningen te doen.
  • Positieve affirmaties: Herinner jezelf eraan dat je in staat bent om te slagen. Zeg tegen jezelf: "Ik ben goed voorbereid en kan dit aan." Positieve gedachten versterken je zelfvertrouwen.

Conclusie: Van angst naar zelfvertrouwen

Faalangst kan een grote invloed hebben op je prestaties als ruiter, maar het is iets dat je kunt overwinnen. Door je goed voor te bereiden, je gedachten te herstructureren, en te werken aan je mentale veerkracht, kun je je angst omzetten in vertrouwen. Faalangst hoeft je niet tegen te houden; het is slechts een stap in het proces van groeien als ruiter.


Herinner jezelf eraan dat iedere ruiter zijn eigen reis heeft, en dat het oké is om niet altijd perfect te zijn. Fouten maken is menselijk, en met elke rit kom je dichter bij het overwinnen van je faalangst. 💪🐴

Blog van Ruiterfit By Ger: Last van stijve heupen? Dit is waarom ze je rijden saboteren!
door Gerjanne Bijker 29 juni 2025
Je stapt op je paard, wilt lekker los meebewegen… maar je heupen zeggen nee! Je zit vast, voelt je stijf en wiebelt alle kanten op. Herkenbaar? Dan is het tijd om je heupen wat liefde te geven, want stijve heupen saboteren je rijden – echt! Waarom zijn soepele heupen zo belangrijk voor ruiters? Je zit dieper en stabieler in het zadel – Geen gefrutsel meer met wiebelende knieën of opgetrokken hakken. Je beweegt makkelijker mee met je paard – Je volgt de beweging in stap, draf en galop zonder te blokkeren. Je hulpen worden subtieler – Minder klemmen, meer controle. Kortom: als je heupen soepel zijn, rijd je als een pro. Hoe merk je dat je heupen stijf zijn? 🔸 Je wiebelt in het zadel. 🔸 Je knieën staan naar buiten (a.k.a. kikkermodus). 🔸 Je hebt moeite met diep zitten, vooral in draf of galop. 🔸 Je krijgt snel last van je rug of benen. Wat kun je eraan doen? Rekken, rekken, rekken! Hier zijn een paar makkelijke (en stiekem best lekkere) oefeningen: ✅ De diepe lunge – Stap met één voet ver naar voren, buig je knie en voel die rek in je heupen. ✅ Zittende vlinder – Ga zitten, voeten tegen elkaar, knieën naar buiten en zachtjes naar voren buigen. ✅ Heupcirkels – Draai je heupen in grote cirkels, net alsof je een hula-hoop hebt. Conclusie: soepel rijden begint bij soepele heupen Wil je beter zitten, soepeler bewegen en je paard fijner voelen? Geef je heupen wat liefde. Echt, je merkt het verschil!
Blog van Ruiterfit By Ger: Strakke hamstrings? Dit is waarom ze je houding in het zadel verpesten!
door Gerjanne Bijker 15 juni 2025
Je hebt het misschien niet door, maar strakke hamstrings zijn een echte spelbreker voor je zit in het zadel. Terwijl jij denkt dat je netjes rechtop zit, trekken je hamstrings stiekem aan je bekken, duwen je knieën omhoog en blokkeren je hele houding. Oeps! Hoe strakke hamstrings je zit beïnvloeden: 🔸 Je bekken kantelt achterover → Hoi, bolle rug en wiebelzit! 🔸 Je knieën komen omhoog → Minder contact met je paard, minder stabiliteit. 🔸 Je bovenlichaam zakt in → Stijve schouders, minder controle over je hulpen. Kortom: strakke hamstrings zorgen ervoor dat je niet mooi diep in het zadel kunt zitten. En dat merkt je paard ook. Hoe maak je die hamstrings weer soepel? Geen zorgen, je hoeft geen yogagoeroe te zijn. Met een paar simpele rekoefeningen kom je al een heel eind! ✅ De klassieke hamstringstretch: Zet één voet op een traptrede of hek, hou je rug recht en buig naar voren. Voilà, rek! ✅ De “hang over” : Ga rechtop staan, buig voorover en laat je armen losjes hangen. Voel je het trekken? Dat zijn je hamstrings die losser worden. ✅ Wip met je voeten: Strek één been voor je uit, wip je tenen naar je neus en terug. Simpel, maar effectief! Moraal van het verhaal: Strakke hamstrings = scheve zit = minder controle. Dus: rekken, bewegen en soepel blijven. Dan zit je als een koning(in) in het zadel, en je paard zal je dankbaar zijn!